Αιμορροΐδες και Θεραπεία
Αιμορροΐδες & Θεραπεία (αίτια, συμπτώματα, θεραπεία)
Οι αιμορροΐδες είναι μικροί ανατομικοί σχηματισμοί που βρίσκονται στο τελικό τμήμα του ορθού. Η παρουσία τους είναι σημαντική καθώς περιέχουν τα αγγεία του αιμορροϊδικού πλέγματος τα οποία συμβάλλουν στην προστασία του πρωκτικού σωλήνα και στον έλεγχο των κενώσεων. Ωστόσο, πολύ συχνά αυτά τα φυσιολογικά αγγειακά “μαξιλαράκια”μπορεί να φλεγμαίνουν οπότε διογκώνονται κ μάλιστα πολλές φορές σε τέτοιο βαθμό που έχεισοβαρές επιπτώσεις στην υγεία κ τη καθημερινότητα τω ανθρώπων σε κοινωνικό επίπεδο, αφού οι περισσότεροι διστάζουν να εκφράσουν το συγκεκριμένο πρόβλημα ακόμη και στον γιατρό ή στους οικείους τους.
Η διαστολή και η φλεγμονή των αιμορροΐδων προδιαθέτουν σε πρόπτωση, αιμορραγία ή θρόμβωση, δηλαδή σχηματισμό θρόμβων αίματος στο εσωτερικό τους. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις μιλάμε για αιμορροϊδοπάθεια ή αιμορροϊδική νόσο.
Στα αρχικά στάδια, οι αιμορροΐδες εμφανίζονται ως επώδυνα εξογκώματα που προεξέχουν από τον πρωκτό, συνοδευόμενα από αίσθηση καψίματος και φαγούρα.
Ποικίλοι παράγοντες μπορούν να συμβάλλουν στη φλεγμονή των αιμορροΐδων. Μεταξύ αυτών είναι η χρόνια δυσκοιλιότητα, η υπερβολική πίεση για κένωση, η παρατεταμένη παραμονή στην τουαλέτα, η μη ισορροπημένη διατροφή ενώ συχνά εμφανίζονται και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Η αιμορροϊδική νόσος δεν πρέπει να παραμελείται, άλλωστε είναι μία κατάσταση που μπορεί εύκολα να θεραπευτεί Μάλιστα, ηπιότερες περιπτώσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν με μία σειρά αλλαγών στη διατροφή και στην υγιεινή, σε συνδυασμό με τοπική εφαρμογή φαρμάκων με αποσυμφορητική δράση. Ωστόσο, η επιδείνωση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με τις αιμορροΐδες μπορεί να απαιτήσει χειρουργική επέμβαση.
Αιμορροΐδες και Θεραπεία
Το βίντεο ανήκει στο κανάλι You and Colonoscopy
Εσωτερικές και εξωτερικές αιμορροΐδες
Από ανατομικής άποψης, οι αιμορροΐδες χωρίζονται σε εσωτερικές και εξωτερικές.
- Οι εσωτερικές αιμορροΐδες παραμένουν εντοπισμένες μέσα στον πρωκτικό σωλήνα, πάνω από τη νοητή γραμμή, που ονομάζεται οδοντωτή γραμμή ή pettinea, η οποία χωρίζει τον πρωκτικό σωλήνα σε δύο μέρη ανάλογα με τη βλεννογόνο μεμβράνη που τον καλύπτει. Οι εσωτερικές αιμορροΐδες δεν είναι ορατές με γυμνό μάτι και συνήθως είναι ανώδυνες. Κατά τη διάρκεια της αφόδευσης μπορούν να βγουν έξω (πρόπτωση) και μετά να επιστρέψουν αυθόρμητα στην αρχική θέση. Μόνο όταν η πρόπτωση είναι πλήρης ή σχετίζεται με ρωγμές, οι εσωτερικές αιμορροΐδες προκαλούν πόνο.
- Οι εξωτερικές αιμορροΐδες βρίσκονται χαμηλότερα, κάτω από την οδοντωτή γραμμή, στην άκρη του πρωκτικού στομίου. Οι εξωτερικές αιμορροΐδες είναι ορατές με γυμνό μάτι, αναπτύσσονται κοντά στον πρωκτό, βγαίνουν εύκολα και εμφανίζονται ως σκληρά, επώδυνα εξογκώματα.
Ξέρατε ότι…
Μια σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο τύπων αιμορροΐδων είναι η ευαισθησία στον πόνο. Οι εσωτερικές αιμορροΐδες στην πραγματικοτητα δεν πονάνε, ενώ υπάρχει έντονη σύνδεση του πόνου με τις εξωτερικές.
Βαθμοί Αιμορροϊδικής Νόσου
Υπάρχουν διάφοροι τύποι αιμορροΐδων, που ταξινομούνται ανάλογα με τη σοβαρότητα της κλινικής εικόνας:
Αιμορροΐδες 1ου βαθμού: Υπάρχει αύξηση του όγκου ενός ή περισσότερων αιμορροϊδικών μαξιλαριών, τα οποία προεξέχουν στον αυλό του πρωκτού, χωρίς πρόπτωση εκτός του σφιγκτήρα. Ως εκ τούτου, είναι ορατά μόνο με ενδοσκοπική εξέταση. Οι αιμορροΐδες 1ου βαθμού προκαλούν ενόχληση, κνησμό και πιθανή αιμορραγία κατά την αφόδευση, χωρίς όμως να υπάρχει ιδιαίτερος πόνος.
Αιμορροΐδες 2ου βαθμού: Παρατηρείται η αρχική αιμορροϊδική πρόπτωση (δηλαδή η έξοδος των αιμορροΐδων από τον πρωκτικό σωλήνα), αλλά μόνο ύστερα από υπερβολική προσπάθεια – για παράδειγμα κατά την αφόδευση ή τον τοκετό, με επακόλουθη αυθόρμητη επιστροφή στην αρχική θέση αφού σταματήσει η σύσπαση. Σε αυτή την περίπτωση, εκτός από αιμορραγία, μπορεί επίσης να υπάρχει κνησμός και εκκρίσεις.
Αιμορροΐδες 3ου βαθμού: Η αιμορροϊδική πρόπτωση είναι ανεξάρτητη από την πίεση. Οι αιμορροΐδες μπορούν να μπουν ξανά στον πρωκτικό σωλήνα. Εκτός από τις ενοχλήσεις του πρώτου και δεύτερου βαθμού, στον τρίτο βαθμό τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο και ελαφρά ακράτεια κοπράνων, με τις αντίστοιχες δυσάρεστες συνέπειες.
Αιμορροΐδες 4ου βαθμού:Σε αυτό το στάδιο υπάρχει ολική πρόπτωση και οι αιμορροΐδες δεν μπορούν να επανατοποθετηθούν μέσα στον πρωκτό, επομένως παραμένουν πάντα έξω. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο, έντονο κνησμό και ακράτεια κοπράνων.
Ωστόσο, ακόμη και αρκετά έντονος πόνος μπορεί να εμφανιστεί, , σε οποιοδήποτε στάδιο της αιμορροϊδικής νόσου. Η θρόμβωση είναι για παράδειγμα μια από τις πιο συχνές οξείες επιπλοκές που μπορεί να επηρεάσει τόσο τις εξωτερικές όσο και, σπανιότερα, τις εσωτερικές αιμορροΐδες. Σε αυτή την κατάσταση υπάρχει ο σχηματισμός θρόμβου (θρόμβου αίματος) μέσα στον φλεγμονώδη κιρσό, ο οποίος σχετίζεται με οίδημα, κνησμό και έντονο πόνο. Η επανάληψη αυτών των επεισοδίων απαιτεί χειρουργική αφαίρεση των αιμορροΐδων (αιμορροϊδεκτομή).
Αιτίες και παράγοντες επικινδυνότητας
Οι αιμορροΐδες είναι ανατομικές δομές που σχηματίζονται από τριχοειδή αγγεία, αρτηρίες και, κυρίως, φλέβες. Όταν είναι πρησμένες, προκαλούν πόνο ή/και αιμορραγούν και υποδεικνύουν την έναρξη της αιμορροϊδικής νόσου.
Αιμορροΐδες: Γιατί αναπτύσσονται;
Η ανάπτυξη της αιμορροϊδικής νόσου συμβαίνει, σε κάθε περίπτωση, με συσσώρευση αίματος το οποίο διαστέλλει τις αιμορροΐδεςκαι τις κάνει να γλιστρούν προς τα κάτω. Το φαινόμενο αυτό προκαλεί αφενός τη βλάβη των τοιχωμάτων των αγγείων και αφετέρου τείνει να εξαντλεί τους ιστούς της πρωκτικής περιοχής, οι οποίοι αναγκάζονται να υποστηρίξουν μεγαλύτερο βάρος που δίνει το συσσωρευμένο αίμα. Ως αποτέλεσμα, οι αιμορροϊδικές φλέβες τείνουν να προεξέχουν προς τα έξω από τον σφιγκτήρα του πρωκτού και στη συνέχεια να παρασύρουν και τη βλεννογόνο μεμβράνη που τις καλύπτει.
Ποια είναι τα αίτια των αιμορροΐδων;
Οι φλεγμονές των αιμορροΐδων μπορεί να επηρεάσουν άνδρες και γυναίκες διαφορετικών ηλικιών.
Η αιμορροϊδική νόσος είναι πολυπαραγοντική, επομένως προκαλείται από το συνδυασμό πολλών αιτιών, όπως:
- Χρόνια δυσκοιλιότητα: Κατά την αφόδευση, η αυξημένη προσπάθεια και το παρατεταμένο κάθισμα στην τουαλέτα ευνοεί τον ερεθισμό των αιμορροΐδων.
- Εγκυμοσύνη: Στη διάρκεια της εγκυμοσλυνης, οι γυναίκες γίνονται πιο ευάλωτες στην αιμορροϊδική νόσο. Συγκεκριμένα, οι γυναίκες μπορεί να υποφέρουν από αιμορροΐδες κατά τη διάρκεια της κύησης ή αμέσως μετά τον τοκετό. Αυτό συμβαίνει τόσο λόγω της αύξησης της πυελικής πίεσης που σχετίζεται με την παρουσία του εμβρύου όσο και λόγω των ορμονικών αλλαγών που σχετίζονται με την ίδια την εγκυμοσύνη.
- Τρόπος ζωής: Καθιστική ζωή, παχυσαρκία, κάπνισμα και ενασχόληση με ορισμένα αθλήματα, όπως ιππασία ή ποδηλασία.
- Φάρμακα: Κυρίως τα αντισυλληπτικά και καθαρτικά αποτελούν αιτία για ανάπτυξη αιμοδορροϊπάθειας.
- Μη ισορροπημένη και χαμηλή σε φυτικές ίνες δίαιτα με χαμηλή πρόσληψη νερού
- Άλλες παράλληλες παθολογίες, όπως πυλαία υπέρταση που προκύπτει από κίρρωση του ήπατος, ορισμένα νεοπλάσματα της πυέλου ή υπερτροφία του προστάτη.
Άλλοι παράγοντες που προκαλούν ή συμβάλλουν στη δημιουργία αιμορροΐδων είναι:
- Διατήρηση της όρθιας στάσης για παρατεταμένες χρονικές περιόδους.
- Η συνήθεια που έχουν πολλοί να κάθονται στη λεκάνη της τουαλέτας για πολλή ώρα, διαβάζοντας, για παράδειγμα.
- Όταν η αφόδευση είναι πολύ βιαστική ή αντίθετα αναβάλλεται
- Προσωπική και οικογενειακή προδιάθεση για αγγειακή ευθραυστότητα και τάση για κιρσούς, ακόμη και σε άλλες περιοχές του σώματος.
Διατροφή και αιμορροΐδες
Εάν η διατροφή δεν είναι ισορροπημένη και χαμηλή σε φυτικές ίνες, το έντερο δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά. Το αποτέλεσμα είναι αλλοιώσεις της κυψέλης (δυσκοιλιότητα/διάρροια) που είναι ερεθιστικές για το αιμορροϊδικό πλέγμα. Υπάρχουν επίσης τροφές που έχουν ερεθιστική δράση στις αιμορροΐδες -όπως τα λουκάνικα, το αλκοόλ, η σοκολάτα, τα μπαχαρικά και τα πικάντικα τρόφιμα. Τα τρόφιμα αυτά μπορούν να προκαλέσουν φλεβική διαστολή και να λειτουργήσουν ως εκλυτικά αίτια για εμφάνιση αιμορροϊδοπάθειας.
Ποιες τροφές να προτιμώ και ποιες να αποφεύγω με τις αιμορροΐδες;
Προτεινόμενες τροφές για άτομα που υποφέρουν από τις αιμορροΐδες: γιαούρτι, παντζάρια, λάχανο, πατάτες και πράσα.
Τα τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγετε είναι: πικάντικα, λιπαρά, αλκοολούχα, τηγανητά, σοκολάτα, τσάι, καφές
Η δίαιτα για τις αιμορροΐδες περιλαμβάνει αποφυγή της υποβολής του εντέρου σε οποιαδήποτε μορφή χημικού-φαρμακολογικού στρες, αποτρέποντας ερεθισμούς, φλεγμονές και συνεπώς αγγειοδιαστολή (που θα συνέβαλλε στην έναρξη ή επιδείνωση των αιμορροΐδων). Τα πικάντικα στοιχεία όπως: καψαϊκίνη, πιπερίνη, τζίντζερόλη, ισοθειοκυανικό και αλισίνη (τσίλι, πιπέρι, χρένο, μουστάρδα, τζίντζερ, wasabi, ραπανάκι, σκόρδο, κρεμμύδι, ασκαλώνιο κ.λπ.) πρέπει να αποφεύγονται. Επιπλέον, μόρια νεύρων όπως: αιθυλική αλκοόλη, καφεΐνη, τεΐνη, θεοβρωμίνη (αλκοολούχα ποτά, τσάγια που έχουν υποστεί ζύμωση, καφές, κακάο, σοκολάτα) αντενδείκνυνται πλήρως.
Ορισμένα φάρμακα θα πρέπει επίσης να είναι περιορισμένα (αν είναι απαραίτητο, συμβουλευτείτε το φύλλο οδηγιών χρήσης ή τον φαρμακοποιό) και τα οσμωτικά καθαρτικά (λακτουλόζη, σορβιτόλη κ.λπ.) ή/και ερεθιστικά (ανθρακινόνες, φαινολοφθαλεΐνη κ.λπ.).
Η δίαιτα για τις αιμορροΐδες περιορίζει επίσης την πρόσληψη «ξένων» ή αφύσικων συστατικών. Μεταξύ αυτών: χλωριούχο νάτριο και προσθήκη σακχαρόζης (αλάτι και ζάχαρη), πρόσθετα και συντηρητικά τροφίμων κ.λπ.
Σε περίπτωση δυσκοιλιότητας πρέπει να αποφεύγονται όλες οι στυπτικές τροφές, όπως οι τανίνες του τσαγιού που έχει υποστεί ζύμωση, ο άγουρος λωτός, η άγουρη μπανάνα κ.λπ.
Ποιος κινδυνεύει περισσότερο;
Η αιμορροϊδική νόσος είναι ένα ευρέως διαδεδομένο πρόβλημα που επηρεάζει άνδρες και γυναίκες διαφορετικών ηλικιών. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, περίπου το 5-10% των ενηλίκων πάσχει από αυτήν, ενώ το 50% του πληθυσμού έχει υποφέρει, υποφέρει ή θα υποφέρει κάποπια στιγμή από αυτή την ασθένεια. Λιγότερο συχνές κάτω των 30 ετών, οι φλεγμονώδεις αιμορροΐδες γίνονται αρκετά συχνές μετά την ηλικία των 40/50 ετών. Γενικά, οι αιμορροΐδες είναι πιο συχνές στις βιομηχανικές χώρες, λόγω και του τρόπου ζωής και των διατροφικών συνηθειών.
Συμπτώματα και Επιπλοκές
Οι αιμορροΐδες διογκώνονται στην άκρη του πρωκτού και συχνά είναι ορατές ακόμη και με γυμνό μάτι ενώ γίνονται αισθητές στην αφή με τη μορφή ενός εξογκώματος σαν «μπάλα». Εάν υποβληθούν σε κάποια μορφή πίεσης, η παρουσία τους συνδέεται με τσούξιμο, πόνο και την αίσθηση ξένου σώματος στο επίπεδο του πρωκτικού στομίου. Το μέγεθος των αιμορροΐδων μπορεί να είναι μεταβλητό (μικρό ή μεγάλο).
Άλλα συμπτώματα αιμορροϊδικού ερεθισμού περιλαμβάνουν:
- κνησμό
- αίσθηση καύσης
Στα πιο προχωρημένα στάδια, ωστόσο, οι εξωτερικές αιμορροΐδες μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Απώλεια βλέννας που σχετίζεται με ένα άβολο αίσθημα υγρασίας.
- Ερεθίσματα για επαναλαμβανόμενες εκκενώσεις.
Με την πάροδο του χρόνου, τα αιμορροϊδικά μαξιλάρια μπορεί να φτάσουν όχι μόνο να προεξέχουν από τον πρωκτό αλλά η παραμονή στο εξωτερικό μέρος του σφιγκτήρα να είναι μόνιμη, προκαλώντας έντονη σωματική ενόχληση και πόνο, που επιδεινώνεται από τη σύσπαση του σφιγκτήρα του πρωκτού. Η βλάβη των εξωτερικών αιμορροΐδων από τρίψιμο ή υπερβολική λέπτυνση των δομών που τη συνθέτουν, προδιαθέτει σε αιμορραγία (πρωκτοραγία), η οποία μπορεί να είναι ακόμη και συνεχής και σχετικά άφθονη.
Ξέρατε ότι…
Μια σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο τύπων αιμορροΐδων είναι η ευαισθησία στον πόνο, λόγω ακριβώς της διαφορετικής ευαισθησίας της επένδυσης. Η ευαισθησία στον πόνο στην πραγματικότητα απουσιάζει για τις εσωτερικές αιμορροΐδες, ενώ σημειώνεται για τις εξωτερικές.
Πόσο διαρκούν οι αιμορροΐδες;
Οι αιμορροΐδες συχνά τείνουν να υποτροπιάζουν: οι ασθενείς βιώνουν εναλλαγή μεταξύ οξειών κρίσεων και περιόδων σχετικής ανακούφισης που είναι μικρότερες ή μεγαλύτερες.
Πιθανές επιπλοκές των αιμορροΐδων
Ανεξάρτητα από τον βαθμό, οι αιμορροΐδες μπορεί να σχετίζονται με κάποιες επιπλοκές.
Το κύριο πρόβλημα είναι η αιμορραγία ως συνέπεια της συμφόρησης και του οιδήματος, τα οποία οδηγούν σε μεγαλύτερη ευκολία τραυματισμού στους εκτεθειμένους ιστούς. Όταν προπίπτουν έξω από τον σφιγκτήρα του πρωκτού, οι αιμορροΐδες μπορεί να προκαλέσουν ακόμη και συνεχή και σχετικά άφθονη απώλεια αίματος, καθώς ο προπίπτων ιστός εκτίθεται σε μεγαλύτερες ποσότητες. Στις περιπτώσεις ασθενών που φέρουν αιμορραγικές αιμορροΐδες για μεγάλο χρονικό διάστημα, είτε με μικρή είτε με μεγαλύτερη αιμορραγία, έχει παρατηρηθεί η εμφάνιση σοβαρής σιδηροπενικής αναιμίας – υπάρχει δηλαδή έλλειψη σιδήρου που οδηγεί σε χαμηλό αιματοκρίτη.
Πότε να επισκεφτείτε το γιατρό σας και τι να αναφέρετε
Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα των αιμορροΐδων αποτελούν πηγή ανησυχίας και αμηχανίας για τους περισσότερους ασθενείς. Συχνά οι ασθενείς νιώθουν άβολα κ παρουσιάζουν δυσκολίες στην αναφορά των συμπτωμάτων ακόμα και στον γιατρό.
Για τον λόγο αυτό υπάρχει μια γενική τάση να απευθυνόμαστε σε ειδικό μόνο σε αρκετά προχωρημένο στάδιο, όταν τα συμπτώματα που νιώθουμε είναι ιδιαίτερα σοβαρά. Αυτή είναι προφανώς λανθασμένη συμπεριφορά, η οποία μπορεί μόνο να επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση. Πολλά από τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της αιμορροϊδικής παθολογίας είναι, για παράδειγμα, κοινά σε διάφορες ασθένειες, ορισμένες μάλιστα πολύ σοβαρές και γι’ αυτό μπορούν να διαγνωστούν μόνο μέσω ειδικών εξετάσεων.
Για όλους αυτούς τους λόγους, όταν εμφανίζονται τα τυπικά συμπτώματα των αιμορροΐδων, είναι απαραίτητο να ξεπεράσετε την επιφυλακτικότητα και τα ταμπού και να επικοινωνήσετε με τον γιατρό της εμπιστοσύνης σας. Η έγκαιρη παρέμβαση θα βοηθήσει στην ανάρρωση από την ασθένεια και στη βελτίωη, πολλές φορές και της ποιότητας ζωής.
Η Χειρουργική Παρέμβαση
Ακόμα και σήμερα, πολλοί ασθενείς φοβούνται να πάνε στο χειρουργείο για την αποφασιστική θεραπεία των αιμορροΐδων. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο θέμα του συγκεκριμένου τμήματος του σώματος, το οποίο είναι ιδιαίτερα οικείο και λεπτό, και εν μέρει σε μια κληρονομιά του παρελθόντος. Κάποτε, μάλιστα, οι επεμβάσεις ήταν μακρές και επίπονες, αλλά αυτήν τη στιγμή, χάρη στα γιγάντια βήματα που έκανε η χειρουργική και η ιατρική γενικότερα, η επέμβαση μπορεί να γίνει εξαιρετικά απλούστερη, πιο γρήγορη και ανώδυνη.
Πρώτα απ ‘όλα, είναι μια παρέμβαση που μπορεί να πραγματοποιηθεί με τοπική αναισθησία. Η διάρκεια της όλης διαδικασίας είναι μόλις λίγα λεπτά και μέχρι το τέλος της ημέρας μπορείτε να πάρετε εξιτήριο για το σπίτι σας με ασφάλεια, φροντίζοντας μόνο να διατηρείτε άσηπτη την περιοχή που υποβλήθηκε στο χειρουργείο.
Το παλιό ταμπόν που χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν και που μπορούσε να προκαλέσει κάποια ενόχληση, έχει αντικατασταθεί σήμερα με μια απλή γάζα και με μικροταμπόν που προστατεύουν την πληγή και σταδιακά διαλύονται από μόνα τους. Μόλις επιστρέψετε στο σπίτι από το χειρουργείο, συνιστάται πάντα να ακολουθείτε ορισμένα μέτρα φροντίδας για την πρόληψη λοιμώξεων και επιπλοκών, όπως η χρήση ήπιων καθαρτικών, η σωστή υγιεινή του πρωκτού και μια περίοδος νοσηλείας στο κρεβάτι με τα πόδια σε ανυψωμένη θέση, ώστε να ευνοηθεί η φλεβική επιστροφή και να βοηθηθεί η επίλυση της θρόμβωσης.
Αντίθετα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν αναλγητικά και ηρεμιστικά για την εξάλειψη του μετεγχειρητικού πόνου. Οι δίαιτες με χαμηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο και το πλύσιμο σε καθιστή θέση είναι διαδικασίες που μπορούν να εξεταστούν έπειτα από ένα οξύ επεισόδιο αιμορροΐδων.
