Θυρεοειδής και Θεραπεία
Θυρεοειδής – Γενικές Πληροφορίες
Η θυρεοειδεκτομή είναι η χειρουργική επέμβαση που εκτελείται για την αφαίρεση ολόκληρου ή μέρους του θυρεοειδούς αδένα.
Οι λόγοι που καθιστούν απαραίτητη την αφαίρεση αυτού του οργάνου, που βρίσκεται στην πρόσθια περιοχή του λαιμού, μπορεί να είναι διαφορετικοί. Η θυρεοειδεκτομή, για παράδειγμα, μπορεί να γίνει στον καρκίνο του θυρεοειδούς, στην παρουσία ενός όζου ή πολλών όζων ( πολυοζώδης βρογχοκήλη) θυρεοειδούς ή σε καταστάσεις υπερθυρεοειδισμού.
Η χειρουργική επέμβαση, δεν απαιτεί ειδική προετοιμασία, παρά μόνο στην περίπτωση του υπερθυρεοειδισμού.
Χωρίς τον θυρεοειδή, δεν μπορούμε να ζήσουμε. Επομένως, έπειτα από μια ολική θυρεοειδεκτομή, είναι απαραίτητο να προγραμματιστεί μια επαρκής θεραπεία με βάση συνθετικές θυρεοειδικές ορμόνες.
Θυρεοειδής και Θεραπεία
Το βίντεο ανήκει στο κανάλι Olympus Medical Systems EMEA
Σύντομη παρουσίαση της ανατομίας και των λειτουργιών του θυρεοειδούς
Ο θυρεοειδής είναι ένας αδένας που μοιάζει με πεταλούδα και βρίσκεται μπροστά από τον λάρυγγα και την τραχεία. Αποτελείται από δύο πλευρικούς λοβούς και ένα κεντρικό τμήμα που ονομάζεται ισθμός. Το βάρος του είναι γενικά ισοδύναμο με περίπου 20 γραμμάρια, αλλά μπορεί να υποστεί διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ζωής (για παράδειγμα κατά την εφηβεία, την εμμηνόπαυση, την εγκυμοσύνη, την έμμηνο ρύση, τον θηλασμό κ.λπ.). Στις γυναίκες, είναι μικρότερο από ότι στους άνδρες.
Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένα από τα πιο σημαντικά όργανα στο ανθρώπινο σώμα καθώς ρυθμίζει:
- Τον μεταβολισμό μας: Μεταξύ άλλων, επιδρά στην κατανάλωση οξυγόνου, ελέγχει τη σύνθεση και τη διάσπαση της χοληστερόλης, διεγείρει τη λιπόλυση και τη λιπογένεση, αυξάνει τη γλυκογονόλυση και τη νεογλυκογένεση κ.ά.
- Τη σκελετική και εγκεφαλική ανάπτυξη
- Τη σύνθεση των πρωτεϊνών στο σώμα
- Την ανάπτυξη του δέρματος, την υγεία των μαλλιών και των γεννητικών οργάνων.
- Τους ρυθμούς της καρδιάς
- Τη θερμοκρασία του σώματος
- Την παραγωγή του αίματος
Για να πραγματοποιήσει όλες αυτές τις ρυθμιστικές δραστηριότητες, ο θυρεοειδής χρησιμοποιεί τρεις ορμόνες τις οποίες παράγει μόνος του και απελευθερώνει στο αίμα. Οι εν λόγω ορμόνες είναι: η τριιωδοθυρονίνη (γνωστή και ως Τ3), η θυροξίνη (ονομάζεται επίσης Τ4) και η καλσιτονίνη.
Η ίδια η παραγωγή ορμονών και η απελευθέρωσή τους στην κυκλοφορία του αίματος κάνουν τον θυρεοειδή αδένα να εμπίπτει στην κατηγορία των ενδοκρινών αδένων οι οποίοι παράγουν και εκκρίνουν ορμόνες και διακρίνονται από τους εξωκρινείς αδένες.
Τι είναι η θυρεοειδεκτομή
Θυρεοειδεκτομή είναι η χειρουργική επέμβαση κατά την οποία αφαιρείται ολόκληρος ή μόνο μέρος του θυρεοειδούς αδένα.
Καθώς ο θυρεοειδής είναι βασικό όργανο για την επιβίωση του ανθρώπου, η αφαίρεση ολόκληρου του θυρεοειδικού παρεγχύματος (αμφότερων των λοβών, του ισθμού και του πυραμοειδούς λοβού) συνοδεύεται από ειδική φαρμακευτική θεραπεία με βάση συνθετικές θυρεοειδικές ορμόνες.
Μπορεί επίσης ο ασθενής να χρήζει σχεδόν ολικής θυρεοειδεκτομής. Σ’ αυτή την περίπτωση, διατηρείται ένα ελάχιστο υπόλειμμα του θυρεοειδούς, περί τα 1-2 gr, στην πίσω επιφάνεια του ενός ή και των δύο λοβών.
Επίσης, υπάρχει η υφολική θυρεοειδεκτομή κατά την οποία διατηρείται θυρεοειδικό παρέγχυμα περί τα 4-5 grσε αμφότερες τις πλευρές: αυτό έχει σκοπό να διατηρηθεί η θυρεοειδική λειτουργία ώστε να αποφευχθεί η θεραπεία υποκατάστασης. Ταυτόχρονα, προστατεύονται τα παλίνδρομα λαρυγγικά νεύρα και οι παραθυρεοειδείς αδένες.
Όταν πρόκειται για μερική θυρεοειδεκτομή, η χειρουργική επέμβαση ισθμεκτομής διακρίνεται από αυτή της ημιθυρεοειδεκτομής:
- Η ισθμεκτομή είναι η χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του ισθμού, δηλαδή της κεντρικής περιοχής του θυρεοειδούς μεταξύ των δύο λοβών.
Η ημιθυρεοειδεκτομή, από την άλλη πλευρά, είναι η χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση μόνο ενός από τους δύο λοβούς και του ισθμού
Πότε χρειάζεται θυρεοειδεκτομή
Η θυρεοειδεκτομή χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ορισμένων διαταραχών του θυρεοειδούς. Οι κύριες αιτίες για τη χειρουργική αυτή επέμβαση είναι:
- Καρκίνος θυρεοειδούς (ή κακοήθεια): Είναι ο λόγος που δικαιολογεί τις περισσότερες επεμβάσεις θυρεοειδεκτομής. Αυτό το κακοήθες νεόπλασμα εμφανίζεται όταν ένα κύτταρο του θυρεοειδούς υφίσταται μια ανώμαλη γενετική μετάλλαξη, με αποτέλεσμα να αρχίσει να διαιρείται ασταμάτητα δίνοντας μια περισσότερο ή λιγότερο σταθερή κυτταρική μάζα.
Αυτή η μάζα δεν είναι ακίνδυνη, αλλά τείνει να επεκτείνεται και να εξαπλώνει τα κακοήθη κύτταρα της στο υπόλοιπο σώμα (μεταστάσεις). Ο σκοπός της θυρεοειδεκτομής για τον καρκίνο του θυρεοειδούς είναι η εξάλειψη της μη φυσιολογικής μάζας και κάθε τμήματος του θυρεοειδούς που επηρεάζεται από κακοήθη κύτταρα.
- Η παρουσία ενός ή περισσότερων όζων του θυρεοειδούς: Ο όζος του θυρεοειδούς είναι ένας καλοήθης όγκος του θυρεοειδούς αδένα. Αποτελεί έναν σχηματισμό μιας μη φυσιολογικής μάζας κυττάρων, τα οποία όμως, σε αντίθεση με τον καρκίνο του θυρεοειδούς, δεν έχουν την ίδια ικανότητα να εξαπλωθούν.Αν και καλοήθης, ένα εξόγκωμα μπορεί να απαιτεί θυρεοειδεκτομή (με αφαίρεση της πληγείσας περιοχής του θυρεοειδούς), όταν προκαλεί υπερθυρεοειδισμό ή συμπιέζει κοντινά όργανα (τραχεία και οισοφάγο) με αποτέλεσμα δυσκολία στην αναπνοή (δύσπνοια) ή στην κατάποση (δυσφαγία).
- Η βρογχοκήλη: Η βρογχοκήλη είναι ο όρος που χρησιμοποιείται στην ιατρική για να αναφερθεί στην αύξηση του όγκου του θυρεοειδούς αδένα. Ένας διευρυμένος θυρεοειδής αδένας εμφανίζεται ως ένα λίγο-πολύ εμφανές και συμμετρικό πρήξιμο του λαιμού. Η έναρξή της βρογχοκήλης μπορεί να οφείλεται σε διάφορα συμπτώματα, όπως: δυσκολία στην κατάποση (δυσφαγία), δυσκολία στην αναπνοή (δύσπνοια), προβλήματα στην παραγωγή ήχων (δυσφωνία), υπερθυρεοειδισμό ή υποθυρεοειδισμό.Σε περιπτώσεις πιο σοβαρής βρογχοκήλης, η θυρεοειδεκτομή θα μπορούσε να είναι και ολικού τύπου.
- Υπερθυρεοειδισμός: Ο υπερθυρεοειδισμός είναι ο ιατρικός όρος που χρησιμοποιείται για να υποδείξει την υπερλειτουργία του θυρεοειδούς, με αποτέλεσμα την αύξηση των κυκλοφορούντωνθυρεοειδικών ορμονών στο αίμα. Εκτός από την παρουσία ενός όζου του θυρεοειδούς ή μιας κατάστασης βρογχοκήλης, ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί επίσης να προκύψει από μια αυτοάνοση ασθένεια γνωστή ως νόσος του Graves και του Basedow.
Προετοιμασία για θυρεοειδεκτομή
Η θυρεοειδεκτομή απαιτεί γενική αναισθησία, επομένως την ημέρα του χειρουργείου ο ασθενής πρέπει να είναι νηστικός (συνήθως από το προηγούμενο βράδυ).
Σε περίπτωση θυρεοειδεκτομής λόγω υπερθυρεοειδισμού, ο ασθενής αντιμετωπίζεται με φαρμακευτικό σκεύασμα, με βάση το ιωδιούχο κάλιο. Αυτό το φάρμακο, στην πραγματικότητα, όχι μόνο αναστέλλει τη σύνθεση των θυρεοειδικών ορμονών, αλλά κάνει επίσης το αδενικό παρέγχυμα πιο συμπαγές (ένα πιο συμπαγές αδενικό παρέγχυμα υπόκειται λιγότερο σε μεγάλες απώλειες αίματος).
Η θεραπεία με ιωδιούχο κάλιο πρέπει να ξεκινά 10-14 ημέρες πριν από την ημερομηνία της επέμβασης.
Εξοπλισμός και Διαδικασία
Ο χειρουργός, ξεκινά την θυρεοειδεκτομή μόνο αφού ο ασθενής έχει ναρκωθεί, αναισθητοποιηθεί και συνδεθεί με όργανα σχεδιασμένα να παρακολουθούν ορισμένες από τις ζωτικές του παραμέτρους (αρτηριακή πίεση, καρδιακός παλμός κ.λπ.).
Η χειρουργική επέμβαση περιλαμβάνει την πραγματοποίηση μικρής τομής στο λαιμό. Η θέση της τομής εξαρτάται από την επιλεγμένη εγχειρητική μέθοδο, η οποία ειδικότερα έγκειται στην κρίση του χειρουργού.
Η όλη διαδικασία, η οποία πρέπει να γίνει σε κατάλληλα εξοπλισμένο χειρουργείο, μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από μία ώρα.
Από τα σημαντικότερα εργαλεία που πρέπει να διαθέτει μια χειρουργική αίθουσα και οφείλει να είναι εκπαιδευμένος ο χειρουργός είναι το μηχάνημα νευροπαρακολούθησης και ο νευροδιεγέρτης. Με το μηχάνημα αυτό και την κατάλληλη εκπαίδευση της χειρουργικής ομάδας ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος βλάβης ( παροδικής ή μόνιμης) των λαρυγγικών νεύρων.
Επίσης απαραίτητα εργαλεία κατά την διάρκεια της θυρεοειδεκτομής είναι οι διάφορες πηγές ενέργειας οι οποίες με τη σωστή χρήση και την κατάλληλη εκπαίδευση του χειρουργού ελαχιστοποιούν κα μηδενίζουν τις απώλειες αίματος κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Τέτοιες πηγές ενέργειας είναι η διπολική διαθερμία και τα ψαλίδια υπερήχων.
Πιθανές επιπλοκές της θυρεοειδεκτομής
Η θυρεοειδεκτομή είναι μια αρκετά απλή και ασφαλής επέμβαση. Ωστόσο, δεδομένου ότι εξακολουθεί να είναι μια χειρουργική πράξη, δεν είναι εντελώς απαλλαγμένη από κινδύνους και επιπλοκές.
Οι πιθανοί κίνδυνοι περιλαμβάνουν:
- Αιμορραγία.
- Ανάπτυξη λοίμωξης στην χειρουργική περιοχή.
- Απόφραξη των αεραγωγών, λόγωαιμορραγίας ή κάκωσης των παλίνδρομων λαρυγγικών νεύρων
- Μόνιμη αλλαγή στον τόνο της φωνής, λόγω βλάβης του λαρυγγικού νεύρουπου ελέγχει την ομιλία. Η φωνή μπορεί να γίνει βραχνή ή πιο αδύναμη.
- Βλάβη διαφόρων βαθμών σε έναν ή περισσότερους παραθυρεοειδείς αδένες, οι οποίοι βρίσκονται ακριβώς πίσω από τον θυρεοειδή. Οι παραθυρεοειδείς αδένες, , ελέγχουν τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα συνθέτοντας μια ορμόνη που είναι απαραίτητη για τον άνθρωπο, που ονομάζεται παραθυρεοειδική ορμόνη (ή PTH).
- Υποθυρεοειδισμός. Είναι ένα πρόβλημα που θα μπορούσε να προκύψει με την ολοκλήρωση της ολικής θυρεοειδεκτομής, εάν ο ασθενής αμελήσει να λαμβάνει τακτικά συνθετικές ορμόνες του θυρεοειδούς ή όταν η προγραμματισμένη θεραπεία είναι ανεπαρκής.
Η επιλογή του ειδικού χειρουργού είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για να εξαλείψετε κάθε παράγοντα κινδύνου αλλά και για να έχετε μία σωστή διάγνωση για αν πράγματι χρειάζεστε θυρεοειδεκτομή -καθώς και ποιο είδος απαιτείται για την περίπτωσή σας. Τόσο η σωστή διάγνωση όσο και η θεραπεία χρειάζονται εμπειρία και γνώση καθώς και αληθινή προσήλωση στον ασθενή και το πρόβλημά του.
Αν επομένως έχετε πρόβλημα με τον θυρεοειδή σας μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μου για να ρωτήσετε οτιδήποτε σας απασχολεί σχετικά με τον θυρεοειδή σας και κλείστε ραντεβού για μια καθόλα ορθή διάγνωση διά ζώσης.